رندباز

بسياري از مردم اين روز ها گوشي هاي هوشمند دارند و به راحتي به اينترنت وصل مي شوند .ولي اين روز ها بسيار اتفاقات دراماتيكي در كشور افتاده و باعث اين شده براي مردم كه باعث نگراني آنها شده است. درست از 30 شهريور با شروع اعتراضات در كشور باعث ضعيف شدن اينترنت و بسته شدن بسياري از اپ هاي معروف  در كشور شده است. اين روز ها  اينترنت يا اختلالات شديدي بوده است و بسياري از كار ها در كشور شده است و بسياري از مردم دسترسي به اينستاگرام و واتس اپ شده است.اين محدود سازي ها كه به گفته مسئولان بنا بر صلاحديد وضعيت امنيتي فعلي اخذ شده، قطعا تاثير گذاري وسيعي بر افكار عمومي و كسب و كارهاي مجازي داشته است. اگر چه بنا به اعلام وزير كشور اين محدوديت ها موقتي مي باشد، ولي گروهي از طرفداران و مجريان طرح صيانت خواستار فيلترينگ هميشگي و دائمي اينستاگرام شده اند.

·        تلاش هاي انجام شده براي فيلترينگ اينستاگرام

همين موضوع به يكي از مهم ترين دغدغه هاي كاربران در فضاي مجازي تبديل شده و آنها از هر فرصتي براي ابراز نگراني از اين موضوع استفاده مي كنند. به طوري كه اگر كاربران شانس بياورند و بعد از ساعت ها تلاش در ساعاتي مشخص از روز به اينترنت وصل شده و فيلتر شكن آنها هم فعال شود، مهم ترين سوالي كه توسط آنها مطرح شده و در اين شبكه ها دست به دست مي شود در مورد از دسترس خارج شدن دائمي اينستاگرام و واتس اپ مي باشد.

قطعا اين دغدغه در چنين شرايطي خيلي بي ربط نيست، زيرا تجربه هاي گذشته در ايران نشان مي دهد كه سرويس هاي فيلتر شده در زمان ناآرامي ها، بعد از فروكش كردن اعتراضات بعد از چند ماه دوباره براي هميشه زير تيغ فيلتر رفته اند. براي نمونه در جريان اعتراضات زمستان سال 96 تلگرام فيلتر شد و بعد از پايان يافتن اعتراضات رفع فيلتر شد. ولي نهايتا چند ماه بعد يعني در ارديبهشت ماه 97 براي هميشه فيلتر شد. دقيقا مانند اتفاقي كه براي فيسبوك و توييتر در سال 88 افتاد و بعد از اعتراضات مردمي براي هميشه فيلتر شدند.

علاوه بر اين دغدغه ها، گمانه زني ها براي فيلترينگ هميشگي اينستاگرام نيز در جريان است و براي نمونه پستي كه جواد جاويدنيا، سرپرست سابق معاونت فضاي مجازي دادستاني كل كشور در پيام رسان هاي داخلي منتشر نموده، شاهد اين مدعا مي باشد. در متن اين نامه آمده: " با توجه به نقش محوري اينستاگرام در نابساماني فرهنگي و امنيتي كشور كه با تخريب فرهنگ و ارزش ها، ايمان مردم كه به فرموده رهبر معظم انقلاب مهمترين مولفه امنيت ملي است را مورد حمله و تخريب قرار داده، به صورت دائمي مسدود گردد."

او در ادامه اين نامه يادآور مي شود:" وضعيت بي ضابطه و نابهنجار فضاي مجازي معلول ترك فعل مسئولان مختلف به ويژه مركز ملي فضاي مجازي و وزارت ارتباطات است."

جاويد نيا در نهايت خواسته خود را كه رسيدگي به ترك فعل مسببان وضعيت موجود است؛ بيان مي دارد و به صورت مشخص ابوالحسن فيروزآبادي، دبير شوراي عالي فضاي مجازي، محمود واعظي، وزير ارتباطات دولت يازدهم و محمد جواد آذري جهرمي وزير ارتباطات دولت دوازدهم را به عنوان متهمان رديف اول و ولنگاري موجود در فضاي موجود معرفي مي كند. البته پيش از اين هم جاويدنيا در سمت دبير كميته فيلترينگ اعلام كرده بود كه كم كاري هاي وزارت ارتباطات دولت دوازدهم باعث رشد استفاده اينستاگرام در كشور شده است.

جاويد نيا علاوه بر اين نامه، در پستي ديگر با انتشار ويدئويي از ابراهيم رئيسي، رئيس جمهور، به  موضع گيري هاي ايشان در مورد فضاي مجازي انتقاد كرد و با اشاره به حرف هاي انتخاباتي آقاي رئيسي كه از اينستاگرام براي دريافت نظرات مردم استفاده مي كردند و تاكيد داشتند كه نمي توان اين فضا را بست، اين گونه نوشته است: " آقاي رئيسي هرگز تا الان حتي در زمان مسئوليت رياست جمهوري در موضوع ساماندهي فضاي مجازي ول و رهاي كشور با مردم حرف نزد. "

 اظهار نظر در مورد فيلترينگ هميشگي اينستاگرام به انتشار پست هاي جاويد نيا و اعلام اين كه استمرار مسدود سازي اينستاگرام مطالبه جدي اساتيد، طلاب و فعالان فضاي مجازي از رئيس قوه قضائيه مي باشد، ختم نمي شود و خبرگزاري فارس نيز با راه اندازي يك پويش از كاربران خواسته تا با امضا آن از مسئولان بخواهند كه اينستاگرام براي هميشه مسدود گردد.

از سوي ديگر برخي از فعالان فضاي مجازي مانند هم افزايي فعالان فضاي مجازي پاك يا جبهه انقلاب اسلامي  نيز در گروه هاي مختلفي كه روي پيام رسان هاي داخلي شكل داده اند؛ خواستار مسدود سازي هميشگي فضاي مجازي شده اند. اين فعالان با تكيه بر اين موضوع كه دست دولت براي اعمال قانون به اينستاگرام نمي رسد؛ ولي با جايگزيني پلتفرم هاي داخلي مانند روبيكا كه از مديران داخلي استفاده مي كنند و در داخل ميزباني مي شوند، امكان اعمال قانون وجود دارد، خواستار فيلترينگ اينستاگرام و استفاده از پلتفرم روبيكا شدند.

برخي ديگر نيز با توجه به فيلترينگ پلتفرم هاي مختلف و قطعي اينترنت، خواستار اجراي طرح صيانت هستند و طرحي را پيشنهاد مي دهند كه به وضوح خواستار محدوديت دسترسي هميشگي به پلتفرم هاي خارجي مي باشد. در اين باره روح الله مومن نسب كه از او به عنوان مغز متفكر تدوين طرح صيانت از كاربران فضاي مجازي ياد مي شود، در پستي مي گويد: " عده اي جلوي تصويب قانون جرايم رايانه اي را هم هفت سال گرفته بودند، ولي فتنه 88 بستر تصويب اش را چنان فراهم كرد كه مخالفان هم تبديل به مطالبه گر شدند. "

ايشان كه معتقدند شرايط پيش آمده باعث مي شود تا مخالفان اجراي طرح صيانت بر لزوم اجراي آن به صف موافقان اجراي طرح بپيوندند، ضمن اشاره به پيدا كردن موافقان جديد براي اين طرح مي نويسد: " حالا ببينيد مخالفان منصف طرح صيانت چگونه يكي يكي لزوم تصويب اين طرح ملي را درك مي كنند و به صف موافقان مي پيوندند. "

اگر چه  وزير كشور در گفت وگو با صدا و سيما محدوديت هاي اينترنت را موقتي اعلام نموده ولي قطعا در شرايط كنوني اين نوع اظهار نظر ها تاثير زيادي در فيلتر شدن هميشگي سرويس هاي محبوبي مانند اينستاگرام خواهد داشت و اين امر قطعا خسارات جبران ناپذيري براي كسب و كارها  به وجود خواهد آورد.

لازم به ذكر است محدوديت ذكرشده شامل اينترنت اپراتورهاي سيم كارت همراه اول، سيم كارت ايرانسل و سيم كارت رايتل و ساير اپراتورهاي كشور نيز ميباشد.

·        تاثير فيلترينگ اينستاگرام بر كسب و كارهاي اينترنتي

بر اساس برآورد نت بلاكس كه وضعيت اينترنت را در كشورهاي مختلف رصد مي كند، زيان اقتصادي ناشي از قطعي اينترنت در ايران در هر ساعت بيش از يك و نيم ميليون دلار برآورد شده است. زيرا سرويس هايي مانند اينستاگرام و واتس اپ تنها براي سرگرمي و روزمرگي نبوده و بسياري از صاحبان مشاغل براي توسعه كسب و كار خود از اين پلتفرم استفاده مي كنند.

در سال 98 به دنبال قطعي سراسري اينترنت، سازمان نظام صنفي رايانه اي اعلام كرده بود كه قطعي اينترنت؛ روزانه بيش از 2500 ميليارد تومان به صنعت آي تي در كشور لطمه زده است كه قطعا اين رقم در سال 1401 با وجود گستره فراوان كسب و كارهاي اينترنتي بسيار بيشتر از سال 98 خواهد بود. علاوه بر اين طبق اعلام ابروان در آبان ماه سال 98، تقريبا 18 هزار كسب و كار كوچك در زمره بزرگترين بازندگان اكوسيستم به خاطر قطعي اينترنت در كشور بودند و نتوانستند تا مدتي پس از اتصال مجدد اينترنت به جايگاه پيشين خود باز گردند.

بر اساس آخرين گزارش مركز توسعه تجارت الكترونيكي در مورد وضعيت تجارت الكترونيكي در ايران، پيام رسان اينستاگرام با جمعيتي بيش از 48 ميليون، محبوب ترين و پرطرفدارترين پلتفرم در بين ايرانيها بوده و بيش از 80 درصد كسب و كارها در ايران از پلتفرم اينستاگرام براي معرفي، تبليغ و فروش محصولات و ارائه خدمات خود استفاده مي كنند. بررسي تكراسا نيز ضمن تائيد اين اين گزارش نشان مي دهد اينستاگرام علاوه بر يك راه ارتباطي به عنوان يك سرويس مناسب از محبوب ترين شبكه هاي اجتماعي براي فعاليت هاي اقتصادي در ايران و جهان مي باشد.

بر اساس بررسي هاي تكراسا بيش از 415 هزار فروشگاه ايراني در اينستاگرام فعاليت دارند و اين شبكه مجازي به طور مستقيم براي يك ميليون ايراني شغل ايجاد كرده و احتمالا 3 ميليون نفر نيز به صورت غير مستقيم در اين پلتفرم مشغول به كار مي باشند. تخمين زده مي شود؛ اين بازار سالانه بين 18 تا 32 هزار ميليارد تومان گردش مالي داشته باشد. بنابراين قطعي اينترنت و فيلترينگ اين پلتفرم، نه تنها فعاليت اين افراد را دچار مشكل و دردسر خواهد نمود بلكه درآمد آنها را نيز دچار مشكل خواهد ساخت.

در چنين شرايطي صاحبان كسب و كارهاي اينترنتي و خسارت ديدگان اين تصميم حكومتي، بنا بر پيشنهاد مقامات دولتي بهتر است از پلتفرم هاي بومي استفاده نمايند كه با وجود قطعي اينترنت و اختلالات مكرر، اين كار بسيار سخت و دردسر ساز مي باشد. زيرا در ساعاتي از شبانه روز كه اختلالات اينترنتي اوج مي گيرد، بسياري از سامانه هاي بهداشتي، آموزشي و درماني كه از پلتفرم هاي بومي استفاده مي كنند؛ قادر به ارائه خدمات به كاربرانشان نمي باشند، چه برسد به كسب و كارهاي اينترنتي. علاوه بر اين، قطعي اينترنت بر روي شبكه پرداخت كسب و كارهاي فعال نيز تاثير بسيار بدي داشته و به گفته رئيس كميسيون پرداخت ياري نصر تهران در عرض چهار روز تعداد تراكنش ها 75 درصد كاهش پيدا كرده است. اين در حالي است كه وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات پيشتر وعده داده بود كه سهم اقتصاد ديجيتال از توليد ناخالص دولتي تا پايان دولت سيزدهم به 10 درصد مي رسد.

اثرات منفي قطعي اينترنت و فيلترينگ بر بازار همه مشاغل بسيار زياد مي باشد، به طوري كه سازمان نظام صنفي رايانه اي تهران؛ اخيرا در بيانه اي اذعان داشت كه توسعه اقتصاد ديجيتال و در نظر گرفتن اهداف توسعه اي در اين زمينه با قطعي اينترنت ممكن نيست و در شرايطي كه نيازمند جلب اعتماد مردم هستيم، قطع اينترنت به اعتماد كاربران لطمه مي زند.

با توجه به اين كه در شرايط كنوني نمي توان به درستي در مورد آينده پلتفرم هاي خارجي در كشور پيشگويي كرد؛ ولي به طور يقين تداوم شرايط موجود و قطعي اينترنت نه تنها باعث تعطيلي كسب و كارها مي گردد، بلكه باعث سلب اعتماد مردم از نهادهاي حكومتي نيز مي شود كه نامطلوب و ناخوشايند مي باشد.

منبع : سايت خريد و فروش سيم كارت رندباز